Илинденско-преображенско востание

На 20 Јули 1903 година, ден Илинден (свети Илија) камбанариите ги удриле своите ѕвона за големиот празник Св. Илија, набрзо одекнувањето на камбаните било проследено со крик на "Ура" и звукот на Манлихерите, звук кој сеуште одекнува во ушите на народот во Македонија и Бугарија.
Со тоа започнува славното востание, кое на жал има трагичен крај.
Во битолкиот округ има 150 судири, во кои загинуваат 746 четници, а во Солунско 38 судири со 109 загинати четници, а во Скопско 15 судири и 93 убиени, и во Одринско 36 судири и 56 убиени четници и стотици мирни жители.

Жртви и загуби
според ВМОРО:
Воени:
994 востаници ранети или убиени
Цивилни:
4694 убиени
3122 силувани жени и девојчиња
176 отвлечени жени и девојчиња
12 440 опожарени куќи
70 835 обездомени

Жртви на Турците
Воени:
5328 аскер убитени или ранети

                                       (знаме посветено на востанието, испишан датумот 20 Јули)

ВЕЧНА СЛАВА НА СИТЕ КОИ ГО ПОЛОЖИЈА СВОЈОТ ЖИВОТ ВО БОРБАТА ЗА ОСЛОБОДУВАЊЕ НА МАКЕДОНИЈА И ОДРИНСКО !